Kanatlar ve Şeyler – Keith Moore
Geçtiğimiz yılın büyük bir bölümünde evlere hapsolmak ve yerel park/bahçelerde uzun yürüyüşler yapmak çoğumuzu amatör doğa bilimci yaptı. Artık daha parlak bir hava nihayet geldiğine göre, belki de bu pandemik cevaplarımızı biraz insani bilimlere takas edebiliriz. Yalnızca bir tık uzağınızda çok sayıda gözlem ve sayım projesi var.
En sevdiğim şeylerden biri, deniz kenarından toplanabildiği için, denizkızı çantası, köpekbalığı ve vatoz yetiştiriciliğinin kalıntılarını kaydetmeyi amaçlayan Büyük Yumurta Kapsülü Avı. Sahilde bir yumurta kapsülüne rastlarsanız, kolay bir tanımlama kılavuzuyla bir fotoğraf çekip köpekbalığına bir isim vermeye çalışmak çok hızlı gerçekleşir. Asıl canlıyı görmeden bir türü tespit etmenin ilginç bir şekilde tatmin edici bir yanı vardır. Başka bir yaz, söz konusu böcekleri görebileceğiniz şey Büyük Kelebek Sayısı’dır. Eğer bunu denerseniz, iyi bir şirkette olursunuz: bilim adamları bu tür şeyleri yüzyıllardır kaydetmekte.
Aurelian Topluluğu olarak bilinen ve on sekizinci yüzyılın başlarından ortalarına kadar Londra’da faal olan orijinal bir kelebek avcıları grubu vardı. 1748’de çıkan ve kayıtlarının/koleksiyonlarının yok olmasına neden olan bir meyhane yangını sonucu grubun hesapları büyük ölçüde kaybedilmişti. Hatta Royal Society’nin o zamanki kütüphanecisi Emanuel Mendes da Costa FRS (1717-1791) grubun bir üyesi gibi görünüyor. Ancak asıl miras, Moses Harris’in büyük entomoloji kitabı The Aurelian veya İngiliz Böceklerin Doğal Tarihi’ydi (1766). Da Costa, entomolojik ilgileri olan tek kütüphaneci değildi: Atalarım tarafından hymenoptera uzmanı William Edward Shuckard’ın (1803-1868), Royal Society tarafından “bilime fazla ilgi duyduğu” gerekçesiyle kovulduğunun bana hatırlatılması beni her zaman eğlendirdi. – bu böcekler çok büyüleyiciydi.
Bu nedenle Shuckard’ın böcekler üzerine çalışmalar için Royal Society’nin raflarına göz attığından şüphem yok. Society’nin koleksiyonları, tabakların modellerinin güzelliği kadar birçok eser içeriyor. Aurelians çağdaşı Martin Ledermuller’in (1719-1769) mikroskop çalışmalarına özellikle düşkünüm. Amusement Microscopique (1764-75), böcek anatomisinin harika soyut görünümlü ve asit tonlu ayrıntılarını içeriyor: bu oldukça hoş ancak elbette bir alanın rehberi olarak pek kullanılmıyor.
Etraftaki en iyi kelebek sanatçıları arasında benimki değil Moore ailesi vardı, söylediğim için üzgünüm ama Frederic ve Frederic C. Moore’un baba oğul ekibi en iyisi. Baba Moore (1830-1907), Doğu Hindistan Şirketi’s Londra müzesi ve Hindistan yarımadasının kelebeklerini kataloglamaya çalışan engin Lepidoptera İndica’yı (1890-1913) topladı. Oğlu F.C. Moore, yetenekli bir illüstratör olduğunu kanıtladı ve babasının çalışmalarına birçok güzel katkıda bulundu. Mutlu bir şekilde, başkaları için orijinal suluboyalar üretmek için de zaman buldu. Ve işte Royal Society, Charles Swinhoe (1838-1923) için yapılmış el yazması figürlerinden birkaçına sahiptir.
Hindistan’daki bir ordu kariyerinin ve kaçınılmaz büyük ölçüdeki atışının ardından Swinhoe, kendisini entomolojiye adamak için emekli oldu ve Indica’nın ciltlerini Frederic Moore’un ölümünden sonra tamamladı. Swinhoe’nun 1893 tarihli “Royal Society Proceedings on Mimicry in Butterflies” adlı makalesi, benzer şekilde evrimleşmiş çeşitli yetişkin böceklerin inceliklerinde bazı harika çalışmalarını içeriyor ve Moore’un çalışmalarının oyulmuş versiyonlarını el değmemiş, el yapımı eşdeğerleriyle karşılaştırmak ilginç bir makale oluyor. Şimdi, bu doğa bilimcilerinden bazılarının gösterdiği doğa çalışmasının ve sanatının zirvelerine çıkamayabilirsiniz: Ancak bir kameranız veya telefonunuz varsa veya iyi bir gözcü olmak için biraz zamanınız varsa dizilmiş birçok bilim kayıt oluşturma oturumundan birine veya diğerine katılın. Siz de bir Aurelian olabilir veya eski bir çantada yeni bir değer bulabilirsiniz.
Çevirmen: Eymen Yalaz
Kaynak: Keith Moore , https://royalsociety.org/blog/2021/06/wings-and-things/ , Erişim Tarihi: 24.12.2022